Transport kombinowany to specyficzny rodzaj transportu intermodalnego, który polega na wykorzystaniu więcej niż jednego rodzaju transportu, ale z dominującym udziałem transportu kolejowego lub wodnego, przy jednoczesnym minimalnym wykorzystaniu transportu drogowego. Głównym celem transportu kombinowanego jest zwiększenie efektywności przewozów towarowych oraz zmniejszenie negatywnego wpływu na środowisko naturalne.
Cechy charakterystyczne transportu kombinowanego
- Dominujący udział transportu kolejowego lub wodnego - transport kombinowany skupia się na wykorzystaniu bardziej ekologicznych środków transportu, takich jak kolej i żegluga śródlądowa lub morska, na głównych odcinkach trasy.
- Minimalne wykorzystanie transportu drogowego - transport drogowy jest ograniczony do krótkich odcinków na początku i końcu trasy (tzw. "trasa ostatniej mili"), co pozwala na zmniejszenie emisji i obciążenia dróg.
- Standaryzowane jednostki transportowe - kontenery, nadwozia wymienne oraz naczepy umożliwiają łatwe przeładowywanie między różnymi środkami transportu bez konieczności rozładunku towarów.
Zalety transportu kombinowanego
- Redukcja emisji CO2 - dzięki wykorzystaniu kolei i żeglugi, transport kombinowany generuje znacznie mniejsze emisje CO2 w porównaniu do transportu drogowego.
- Zmniejszenie kongestii drogowej - ograniczenie liczby ciężarówek na drogach zmniejsza zatłoczenie i poprawia płynność ruchu drogowego.
- Efektywność kosztowa - transport kolejowy i wodny mogą być bardziej ekonomiczne na długich dystansach, co przekłada się na niższe koszty przewozu.
- Zwiększenie bezpieczeństwa - transport kolejowy i wodny są uważane za bardziej bezpieczne niż transport drogowy, co zmniejsza ryzyko wypadków i uszkodzeń towarów.
Wyzwania transportu kombinowanego
- Konieczność posiadania rozwiniętej infrastruktury terminali, które umożliwiają sprawny przeładunek towarów między różnymi środkami transportu.
- Skuteczne zarządzanie logistyką wymaga zaawansowanych systemów planowania i koordynacji, aby zapewnić płynność i terminowość dostaw.
- Standaryzacja jednostek transportowych - konieczność standaryzacji kontenerów i nadwozi wymiennych, aby zapewnić ich kompatybilność z różnymi środkami transportu.
- Regulacje prawne - zróżnicowane przepisy i regulacje dotyczące różnych środków transportu mogą utrudniać operacje kombinowane.
Przykłady transportu kombinowanego
- Naczepy na wagony kolejowe (RoLa) - system, w którym naczepy ciężarówek są przewożone na specjalnych platformach kolejowych. Ciężarówki dowożą towary do terminala kolejowego, gdzie naczepy są ładowane na wagony i transportowane koleją na długi dystans. Na końcu trasy naczepy są zdejmowane i przewożone drogą do miejsca docelowego.
- Transport kontenerów - kontenery morskie przewożone są statkami do portów, skąd są przeładowywane na pociągi i transportowane do terminali śródlądowych. Następnie są dostarczane do odbiorców za pomocą ciężarówek na krótkich dystansach.
- Nadwozia wymienne (swap bodies) - specjalne nadwozia, które mogą być łatwo przenoszone między ciężarówkami, pociągami i statkami, umożliwiając efektywny transport kombinowany.
Transport kombinowany w Polsce
W Polsce transport kombinowany odgrywa coraz większą rolę, wspierany przez rozwój infrastruktury oraz inicjatywy mające na celu promowanie zrównoważonego transportu. Polska inwestuje w rozwój terminali intermodalnych, takich jak terminale w Sławkowie, Małaszewiczach, Kutnie i Poznaniu, które umożliwiają sprawny przeładunek towarów między koleją a drogą. Polska jest ważnym punktem na mapie europejskich korytarzy transportowych, takich jak korytarz TEN-T Bałtyk-Adriatyk, co wspiera rozwój transportu kombinowanego na trasach międzynarodowych. Inicjatywy takie jak programy wsparcia dla transportu intermodalnego oraz inwestycje w ekologiczne technologie transportowe mają na celu promowanie zrównoważonego rozwoju i redukcję emisji.
Przykłady działań w Polsce
- Projekt CPK - Centralny Port Komunikacyjny, który ma obejmować również rozwój terminali intermodalnych, wspierających kombinowany transport towarowy.
- Inwestycje w modernizację kluczowych linii kolejowych, takich jak linie E20, E30, i E65, mają na celu poprawę przepustowości i efektywności transportu kombinowanego.
- Wsparcie dla przewoźników - programy finansowe i wsparcie dla przewoźników inwestujących w transport kombinowany, w tym dotacje na zakup nowoczesnych kontenerów i nadwozi wymiennych.
Transport kombinowany jest kluczowym elementem nowoczesnej logistyki, umożliwiającym efektywny i zrównoważony przewóz towarów na długie dystanse. W Polsce rozwój tego rodzaju transportu jest wspierany przez inwestycje w infrastrukturę, innowacje technologiczne oraz inicjatywy promujące zrównoważony rozwój.
Komentarze